مخبر دزفولی: قابلیت حذف كنكور وجود دارد
سئو مئو: دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: اگر همت نماییم، آموزش و پرورش همكاری كند و آموزش عالی هم همكاری كند، همت عمومی برای این باشد كه روش جایگزین مناسبی برای ارزشیابی استعدادهای ما برای ورود به دانشگاه احداث شود، این قابلیت وجود دارد كه كنكور با این كیفیت را كنار بگذاریم.
به گزارش سئو مئو به نقل از ایسنا، محمدرضا مخبر دزفولی در برنامه «دستخط» سیما اظهار داشت: ما مركزیتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی درست كرده ایم كه برای همین سوژه سامان بخشیدن به مسئله آزمون سراسری در كشور و مدتی است كه آغاز كرده اند. من چون هنوز به جمع بندی نرسیده اند نمی توانم نتایج این كار را الان بیان كنم اما عقیده بنده این است كه اگر همت نماییم آموزش و پرورش همكاری كند و آموزش عالی هم همكاری كند، همت عمومی برای این باشد كه روش جایگزین مناسبی برای ارزشیابی استعدادهای ما برای ورود به دانشگاه احداث شود، این قابلیت وجود دارد كه كنكور با این كیفیت را كنار بگذاریم.
این را به شما بگویم كه ظرفیت های خالی در آموزش عالی بسیار زیاد داریم. حدود ۹۰-۸۰ درصد ظرفیت ما در آموزش عالی می تواند بدون این روش پذیرش شود. دعوا در گروه علوم تجربی بر سر چند رشته است و در علوم مهندسی هم در چند دانشگاه است، نه حتی چند رشته! این كه رشته كامپیوتر است و می خواهد به دانشگاه شریف برود. در حالیكه همین كامپیوتر در یك دانشگاه شهرستان پذیرش آن بدون آزمون قابل انجام است.
باید روشی برای ۱۰ درصد باقیمانده پیدا نماییم. ۱۰ درصد باقیمانده صندلی هایی در حدود ۵۰-۴۰ هزار نفر است كه باید بین آنها رقابت احداث شود. این كه اینها چطور انتخاب شوند و چطور برای آنها برنامه ریزی شود، من راه دوری نمی بینم این كار قابل حل باشد.
بیش از ۲۹۰ شبكه فارسی زبان روی ایران متمركز هستند
وی در بخش دیگری از صحبت های خود به مسائل فرهنگی پرداخته و خاطرنشان كرد: امروز اصلی ترین ابزار سلطه به نظر من جریان فرهنگی و رسانه ای است؛ البته این جریان فرهنگی و رسانه ای با “اشغال” تكمیل میگردد كه بعداً آن اشغال می تواند فیزیكی باشد یا نرم افزاری باشد. این خطری است كه همه كشورها را تهدید می كند و ما را بیشتر؛ چون انقلاب اسلامی وقتی در سال ۵۷ پیروز شد امام راحل ادبیات جدیدی را در دنیا راه انداختند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: این ادبیات جدید، تمام جریان های سلطه گر جهانی را به چالش كشید. میدان این كار امروز وسیع تر شده است. یك زمانی اصلاً ماهواره معنایی نداشت، امروز بیشتر از ۲۹۰ شبكه فارسی زبان متمركز روی ایران هستند، فضای مجازی هم می بینید.
اطلاعات كاربران ایرانی برخی پیام رسان ها در اختیار آمریكا و رژیم صهیونیستی قرار می گیرد
مخبر دزفولی اضافه كرد: حتی در بحث فضای مجازی، امكانات اطلاعات و داده های در رابطه با كاربران ایرانی از جانب آن پیام رسان یا آن مجموعه ای كه نمی خواهم اسم ببرم، در اختیار اسرائیل و امریكا قرار می گیرد؛ برای آنالیز و تجزیه و تحلیل. ما بلا های گوناگونی در جامعه داریم كه بخشی داخلی است، یعنی به علت كج كاری ها و رفتارهای ناصحیح از طرف كسانی كه مسئولیت های گوناگون، چه در اجرا و چه در بخش های دیگر دارند. برخی نارسایی ها هم به لحاظ طراحی ها و برنامه ها است. اینها بحث های داخلی است.
وی افزود: اما یك بخشی هم هست كه از آن سو برنامه ریزی میگردد و هم اثرگذار است و روش های گوناگونی هم برای برنامه ریزی های خود اعمال می كنند. این نگرانی را بالا می برد، اما همان جا كه رهبری معظم انقلاب به شورای عالی انقلاب فرهنگی و به مسئولین كشور آگهی برای این مسئله می دهند، اما از طرف دیگر وقتی در كلان انقلاب اسلامی را تحلیل می كنند، در چند سال اخیر رهبری مصادیقی را بعنوان تحول فرهنگی مطرح می كنند كه جزو نقطه های قوت ماست، اما این نقاط قوت امكان دارد بگوییم باید زیاد شود و باید تعمیم پیدا كند.
پیشنهاد تشكیل دو ستاد برای هدایت جریان علم و فرهنگ
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از صحبت های خود به برخی مباحث مطرح شده در این شورا اشاره و اظهار نمود: پیشنهاد عزیزان ما در شورا، اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه این بود كه شورای عالی انقلاب فرهنگی دو ستاد جدی برای هدایت جریان علم و فرهنگ باید تشكیل دهد. یك ستاد جریان هدایتگری و حمایتی حوزه علم و فناوری و آموزش عالی را دنبال كند و یك ستاد حوزه فرهنگ و هنر و رسانه و غیره را سازماندهی كند. هر دوی این ستاد به لحاظ سازمانی مسئولیتش بر عهده دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد، لكن همین الان چندین سال است كه از تشكیل ستاد نقشه جامع علمی كشور می گذرد، یك نفر از اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی مسئولیت دبیری و میدان داری كار ستاد نقشه جامع علمی را انجام می دهد. جلسات را بنده بعنوان مسئول جلسه ستاد نقشه جامعه علمی انجام می دهم.
وی افزود: برای حوزه فرهنگ هم این پیشنهاد بود لكن وقتی به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی آمد بخشی از دوستان شاید از سر دلسوزی طرح كرده باشند كه یا رئیس جمهور یا معاون اول باشند. از آن تاریخ تا الان این جلسات تشكیل نشده است.
مخبر دزفولی اضافه كرد: شاید بیشتر از ۵-۴ سال از این مورد می گذرد. بیشتر از ۱۰۰ سال بود كه بر مبنای تدوینگری غرب برای نظام تعلیم و تربیت ما برنامه ریزی می شد؛ هرچند پس از انقلاب خیلی از دلسوزان، عناصر انقلابی و متدین در حوزه آموزش و پرورش تلاش كردند و خیلی بهتر از پیش از انقلاب شدیم، اما داشتن یك برنامه راهبردی و استراتژیك و بر مبنای برنامه استراتژیك یك نقشه راه كمی و كیفی برای رسیدن به آن اهداف بسیار ضروری بوده و این تدوین شده است.
وی اظهار نمود: بیشتر از پنج سال است كه سند تحول و پیشرفت سینما را تدوین كرده ایم. چند وقت پیش معاون سینمایی ارشاد هم درباره این مورد مصاحبه ای كردند كه با هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی این كار آماده شده است. مدت هاست این سند آماده است. من معتقدم در این زمینه باید اهتمام داشته باشیم. اگر حتی صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی نتواند در این زمینه وقت بگذارد، اگر ستاد راهبری فرهنگی كشور یا مهندسی فرهنگی كشور كه به امضای جناب آقای رئیس جمهور چند سال قبل رسیده است، تشكیل می شد حداقل دو هفته یك بار می توانست این اسناد راهبردی را تدوین و تصویب كند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه صحبت های خود با تاكید بر ضرورت تدوینی سندی در این زمینه اظهار داشت: ما این را نیاز داریم. صداوسیما پیش قدم شود. در بخش های مختلف اینها مجموعه منسجم تدوین شده آماده برای صداوسیما داریم كه شروع كند. چرا دستگاه ها پرهیز دارند یا غفلت دارند یا كم توجهی می كنند نسبت به آنچه كه آماده است؟
وی افزود: حتماً تیم های تحقیقاتی شما به اندازه ما نیست، چون نزدیك به ۲۰۰ دانشگاه داریم و ده ها مركز حوزوی با ما كار می كند، آدم های خبره و باتجربه با ما كار می كنند. من نمی گویم از همه امكانات و ظرفیت های فكری توانستیم استفاده نماییم. بله، ما هم نقص و كمبود داریم اما این دست مایه در اختیار شما است.
وی اضافه كرد: الان سند سینما برای تصویب آماده است. خواهش من این است صداوسیما قدری از بدنه تخصصی كه با ما كار می كنند، مرتبط شود و نظرات اینها را دریافت كند. چند سال است درباره سند سینما كار شده است. به نفع سینماگران و هنرمندان ما است. آینده هنرمندانی كه برخی مواقع می بینیم غصه می خوریم كه هنرمند بسیار بافرهنگ، پرارزش و درجه یك ما امروز برای اولیه های زندگی خود امكان دارد گرفتار باشد و برخی بدون توان یك چندم این هنرمندان ذی قمیت كه برای ایران، تمدن ما و آینده ما پرارزش هستند، آنها چند برابر امكانات در اختیار دارند. این در سند سینما دیده شده است. من با هنرمند پیشكسوت تئاتر چندین جلسه داشتم؛ نظرات و ایده ها را دریافت كردم.
مخبر دزفولی همین طور متذكر شد: من طرفدار ورزش هستم. ما خوزستانی ها ورزش را دوست داریم و ورزش هم می نماییم و سابقه ورزشی هم نوعاً خوزستانی ها دارند. شما در ورزش در صداوسیما چه می كنید؟ من عذرخواهی می كنم ولی زیر و بم یك ورزشكار و مربی و غیره را می پرسید و حتی در جلساتی كه دو نفر با هم نشسته اند ضبط می كنید و پخش می كنید. تا حالا شده صداوسیما از خود بپرسد از این دانشمندان سوال كنم؟ با اینها محشور شوم و جلسات اینها را ببینم؟
باید صدا و سیما دانشمندی اداره شود
وی اضافه كرد: فقط سوژه من صداوسیما نیست اما صداوسیما یك نقش فراگیر دارد؛ فراموش نكنیم. نقش صداوسیما نقش بی بدیلی است. صداوسیما باید دانش بنیان و دانش پایه شود، باید صداوسیما دانشمندی اداره شود. اگر این چنین شد این بعنوان یك فرهنگ به جامعه تسری می یابد.
مخبر دزفولی در پاسخ به این سئوال كه آیا این دغدغه ها به رئیس جمهور منتقل نشده تا جلسه مهندسی فرهنگی برگزار شود، اظهار نمود: نه تنها بنده كه اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی گفته اند. رئیس جمهور درگیری های متنوع دارند. زمانی كه گفتید ستاد مهندسی فرهنگی باید با محوریت دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد، چه بنده چه هر كس دیگری این جلسه تشكیل گردد چون دستگاه فرهنگی در رابطه با این ستاد است، دلیلش این بود كه رئیس جمهور خیلی گرفتار است و خیلی كار دارد و تنوع كاری به گونه ای است كه اولویت های كاری یا اهم و فی الاهم كردن در موضوعات یا اورژانس بودن بعضی از موضوعات همانند موضوعات و مشكلاتی كه اخیراً داریم، اقتضاء می كند رئیس جمهور تمركز خودرا روی آن مسائل قرار دهد. وقتی تمركز رئیس جمهور آنجا باشد باید آن كار جلو برود یا خیر؟
عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: آن كار وقتی سپرده شده، سپرده شدن آنرا منوط به این كرده ایم كه یا رئیس محترم جمهور یا معاون اول ایشان باشد، خب شكل نمی گیرد. سند موسیقی ما بیشتر از سه سال است كه برای تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی آماده است اما وقتی شورا نمی رسد، این ستاد می تواند آنرا تصویب كند. ما یك مصوبه داریم كه شوراهای تخصصی مصوب شورای عالی همانند شورای معین اگر چیزی را مصوب كردند، در صحن شورای عالی در نوبت دو هفته قرار می گیرد، اگر اعضای شورای عالی نظر اعتراضی و اشكالی مطرح نكنند این مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی میگردد و به وسیله رئیس جمهور محترم ابلاغ میگردد.
فرانس ۲۴ گفته بود كه خطر بازی های كامپیوتری ایرانی كمتر از هسته ای نیست
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از صحبت های خود به بازی های كامپیوتری پرداخت و اظهار نمود: خوشبختانه در سوژه بازی های كامپیوتری سال هاست كه بنیاد ملی بازی های كامپیوتری را در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب كرده ایم هرچند امكان دارد قوت و ضعف هایی در عملكرد و اجرا داشته باشد.
وی افزود: بعضی از بازی ها به صورت برخط هستند. بازی های برخط جزو بازی هایی هستند كه چندین كاربر می توانند در چند نقطه دنیا با هم مرتبط شوند و آن بازی را مشترك انجام دهند. بعضی از كشورها این توانمندی های تكنولوژیك و این توانمندی را دارند.
مخبر دزفولی اضافه كرد: الان بازی هایی كه تحت عنوان MMO معروف است، ایران توانمندی اش دارد. چونكه بنیاد روی این كار كرده و با نخبگان جوان علاقه مند به عرصه های هم تكنولوژیك یعنی فناورانه عرصه بازی های كامپیوتری و هم محتواهای خوب و مثبت در این زمینه كار كرده است.
وی اضافه كرد: گزارشی فرانس ۲۴ رفته بود كه این بازی های كامپیوتری ایرانی كه وارد خانواده های اروپایی ها می شود، اگر خطر بیشتر از هسته ای نداشته باشد كمتر نخواهد بود. ولیكن خیلی ها به این مسئله كم توجه كرده اند. یعنی عده ای متوجه نشده اند كه چقدر ظرفیت نرم افزاری در كشور داریم.
مخبر دزفولی در ادامه درباره سوژه ماهواره ها باز اظهار نمود: برای ماهواره یكی از اصلی ترین ابزارهای تغییر سبك زندگی با هدف ایران و ۲۹۰ شبكه ای كه كار می كنند، ماهواره ها هستند. با همین نگاه آن مصوبه آمد كه ما هم بحث تكثیر شبكه های تلویزیونی داخل را داشته باشیم. یكی از مجوزهایی كه صداوسیما آمد شبكه ها را تنوع بخشی انجام داد مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود و در عین حال رصد و ارزیابی و مراقبت در زمینه كارهایی كه روی بحث های شبكه های ماهواره ای انجام می دهند كه همین الان با محوریت خود صداوسیما این كار انجام می گیرد.
عده ای نمی توانند از گردش مالی چندهزار میلیارد تومانی كنكور بگذرند
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همین طور به سوژه كنكور پرداخت و اظهار داشت: به نظر من در روش های آموزشی كه در صداوسیما تبلیغ میگردد اولاً بازبینی شود؛ این روش نادرستی است.
وی افزود: حتماً افرادی پشت صحنه گوناگونی دارد كه هم در آموزش و پرورش و هم در اموزش عالی و هم در صدا و سیما و در همه جا نفوذ می كنند به جهت اینكه این جریانی كه گردش مالی بالایی دارد. چند هزار میلیارد تومان گردش مالی این مجموعه ها است و همچنین از این نمی گذرند. ما باید خودمان را از شر كنكور خلاص نماییم به این معنا كه نه ارزیابی داشته های علمی دانش آموز كه مبحث دیگری است، داشته باشد. این كنكور كه با این كیفیت برگزار می گردد كه داشته های علمی دانش آموز را ارزیابی نمی نماید. روش هایی است برای مسابقه ای كه در ساعت معین برگزار می گردد و افرادی را مجهز به یك روش هایی برای زدن تست می كنید و این مبنای شما میگردد به جهت اینكه بگویید این مستعدتر از دیگری است. در حالیكه استعدادیابی اینچنین نیست.
مخبر دزفولی در ادامه با اشاره به اینكه در آموزش و پرورش و سایر نهادهای مرتبط بر روی این مورد و بحث جایگزینی كنكور كار شده اظهار نمود: ما مركزیتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی درست كرده ایم كه برای همین سوژه سامان بخشیدن به مسئله آزمون در كشور و مدتی است كه آغاز كرده اند. من چون هنوز به جمع بندی نرسیده اند نمی توانم نتایج این كار را الان بیان كنم اما عقیده بنده این است كه اگر همت نماییم آموزش و پرورش همكاری كند و آموزش عالی هم همكاری كند، همت عمومی برای این باشد كه روش جایگزین مناسبی برای ارزشیابی استعدادهای ما برای ورود به دانشگاه احداث شود، این قابلیت وجود دارد كه كنكور با این كیفیت را كنار بگذاریم.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: این را به شما بگویم كه ظرفیت های خالی در آموزش عالی بسیار زیاد داریم. حدود ۹۰-۸۰ درصد ظرفیت ما در آموزش عالی می تواند بدون این روش پذیرش شود. دعوا در گروه علوم تجربی بر سر چند رشته است و در علوم مهندسی هم در چند دانشگاه است، نه حتی چند رشته! اینكه رشته كامپیوتر است و می خواهد به دانشگاه شریف برود. در حالیكه همین كامپیوتر در یك دانشگاه شهرستان پذیرش آن بدون آزمون قابل انجام است.
مخبر دزفولی اضافه كرد: باید روشی برای ۱۰ درصد باقیمانده پیدا نماییم. ۱۰ درصد باقیمانده صندلی هایی در حدود ۵۰-۴۰ هزار نفر است كه باید بین آنها رقابت احداث شود. این كه اینها چطور انتخاب شوند و چطور برای انها برنامه ریزی شود، من راه دوری نمی بینم این كار قابل حل باشد. البته حتما مافیای بوجود آمده برای رسیدن به این هدف مانع بوجود می آورد.
وی در پاسخ به این سئوال كه آیا وزارت آموزش و پرورش هم از سود بازار كنكور منتفع میگردد توضیح داد: وزیر آموزش و پرورش هم دارد تلاش می كند. وزیر آموزش و پرورش همت می كند و این حرفی است كه من چندین سال است بیان می كنم. الان ایشان به كمك ما آمده و امیدوارم با كمك ایشان بتوانیم جریان كنكور را از دو نظام آموزشی مان، البته باید یك نظام منسجم داشته باشیم ولی الان نظام پیش از دانشگاه ما آموزش و پرورش است و نظام پس از آن، آموزش عالی است، یك حلقه وصلی قرار بود اینها را به هم وصل كند و قرار بود اینها نازك باشد، خیلی گردن كلفت نباشد. الان این حلقه وصل از هر دو نظام قوی تر شده و این دو نظام را در خود هضم می كند و می بلعد.
مصوبه ما این بود كه كتاب های درسی كم حجم شوند
وی در ادامه در پاسخ به سئوال دیگری در خصوص گلایه های مردم از نحوه تدوین و نگارش متب درسی، خاطرنشان كرد: ببینید فرزند من وقتی زیست شناسی می خواند، دوباره در دانشگاه همان زیست شناسی را می خواند كه سال دوم و سوم خوانده است. مباحث مربوط به مكانیزم ها و چرخه های متابولیك بدن و غیره را دوباره می خواند. چرا باید دوباره اینها را مكرر تكرار نماییم. عرض من این است كه چقدر نیاز داریم در مدرسه فیزیك بخوانیم؟ چقدر نیاز داریم شیمی بخوانیم؟ چقدر نیاز داریم فرزند ما زیست شناسی بخواند؟ چه كسی گفته است كتاب های قطور… یكی از چیزهایی كه در سند تحول آموزش و پرورش به آن نگاه كردیم و برخی ایراد گرفتند این بود كه كتاب های درسی كم حجم شود؛ این مصوبه ما بود. آن زمان كه بحث شد یكی از بندهای ما بود.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: یك عده از دوستان آموزش و پرورش گفتند نمی گردد. ما كلی مولف و آدم داریم كه تدوین می كنند، این قدر فشار زیاد شد كه گفتند كلمه كم كردن حجم را بردارید و از متناسب سازی كتاب های درسی استفاده كنید. این بچه اصلاً می تواند فكر كند؟ فرصت فكر كردن به او می دهید؟ خیلی خوشحالم كه می بینم برخی مسئولین همچون وزیر محترم آموزش و پرورش دارند می گویند تكلیف در خانه نباید داشته باشیم. البته خیلی ها هم رعایت نمی كنند.
وی اضافه كرد: به نظر من آموزش و پرورش باید با قدرت بایستد و اینها را درست كند. در صنعت تحول اینها را پیش بینی كردیم. آموزش و پرورش اگر می خواهد در زمینه تعلیم و تربیت عاقبت بخیر و موفق شود و بتواند نظام جدید تعلیم و تربیت را با مبانی انقلابی، اسلامی، دینی و انسانی طراحی كند، باید این سند را اجرایی كند وگرنه اگر گوشه گوشه ای را بگیرد و یك جاهایی را زخمی كند و بگوید این جاها را درست می كنم ولی كاری به آن قسمت ندارم نمی گردد.
بازنگری در نقشه جامع علم
وی در پاسخ به این سئوال كه در گذشته وعده داده اجرای سند تحول، نقشه جامع علمی كشور و مهندسی فرهنگی را پیگیری كند توضیح داد: سند مهندسی فرهنگی تصویب شده اما اجرایی شدن آن با مشكل مواجه شده است. سند علم به نظرم بهتر جلو می رود كه البته با فرمایش اخیری كه مقام معظم رهبری در دیدار چند هفته پیش نخبگان داشتند، فرمودند حالا كه ۹ سال از این سند گذشته است بازبینی و به روزرسانی این سند را دنبال كنید. الان بازبینی را در دستور كار قرار داده ایم.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: یك روش و دستورالعملی برای این بازبینی آماده شده است و بزودی این را هم به صورت فراخوان رسانه ای اعلام می نماییم و هم برای استادان، صاحب نظران، محققین ارسال می نماییم. حتی این دفعه می خواهیم برای نخبگان صنعت یعنی كارآفرینان كشور بفرستیم؛ در فاز بعدی تردید نداشته باشید در اینكه در حوزه علم و پژوهش به نقطه قابل قبول رسیدیم امروز بخواهیم یا نخواهیم كشور وارد اقتصاد دانش بنیان میگردد.
مخبر دزفولی همین طور عنوان كرد: رهبری همین چند روز پیش فرمودند به فاز صنعتی شدن و جدی شدن این صنعت می رویم. ما ناگزیر هستیم از اینكه اقتصاد ما دانش بنیان شود و برای اقتصاد دانش بنیان، دانشمندان باید وارد میدان شوند. این شركت های دانش بنیانی كه امروز حدود ۳۷۰۰ مورد آنرا شاهد هستید و خیلی از اینها محصولات قابل قبولی تولید كردند و علاوه بر این كه در مرزهای دانش حركت می كنند و گره گشایی از نیازهای امروز جامعه انجام می دهند.
وی اضافه كرد: رویكرد ما در بازبینی نقشه جامع علمی این است كه اقتصاد دانش پایه، اقتصاد مقاومتی، اقتصادی كه مولد است نه مقلد، اقتصادی كه تولیدكننده است نه مصرف كننده صرف، اقتصادی كه صادركننده است و نه صرفاً واردكننده، این را در نقشه جامع علمی جاسازی می نماییم و طراحی برای این داریم.
سند تحول آموزش و پرورش در حالت خوشبینانه ۳۰ درصد اجرا شده است
وی در ادامه درباره سند تحول آموزش و پروش و اینكه گفته میگردد بار اصلی اجرای این طرح بر دوش آموزش و پرورش قرار دارد، توضیح داد: بخش اصلی را آموزش و پرورش انجام می دهد اما آموزش و پرورش حقیقتاً به تنهایی نمی تواند. حتماً یكی از بخش ها این است كه گفتمان سازی نیاز دارد. یعنی خانواده ها باید این تحول را بپذیرند. حتماً باید صداوسیما كمك نماید و حتماً باید آموزش عالی كمك نماید و حتماً باید شورای عالی انقلاب فرهنگی باید كمك نماید. حالا من اگر خوشبینانه بگویم بین ۲۰ تا ۳۰ درصد این كار جلو رفته است. اگر بدبینانه هم بخواهم بگویم خیلی كمتر از این است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه به بیان خاطراتی از زندگی خصوصی خود، دوره دانشجویی و سكونت در خوابگاه های دانشجویی پرداخت و با اشاره به اینكه در رشته دامپزشكی تحصیل كرده، اظهار نمود: دامپزشكی جزو علوم بسیار استراتژیك برای كشور است؛ این را ما نمی گوییم، غربی ها دارند می گویند. در آینده اینها تا اندازه ای در هم تنیده است كه شما نمی توانید برای بهداشت عمومی و سلامت جامعه اصلاً مرزی بین اینها قائل شوید.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: اصطلاحی به اسم «علوم زیست پزشكی» است. اینها پزشك و دامپزشك و داروساز و اینها را نمی شناسد. كسانی كه می توانند در سلامت جامعه نقش ایفا كنند. چرا در دنیا در زمینه هایی كه… مثلا كشوری مانند آلمان را مثال بزنم. به اندازه به دو استان ما است اما تولید شیری دارد معادل سه برابر كشور ماست. حدود ۹ میلیون تن در سال ایران تولید شیر دارد، آلمان همین الان ۲۸ میلیون تن تولید شیر دارد؛ این آمار ۸-۷ سال پیش آلمان است.
مخبر دزفولی اضافه كرد: ما همواره به دنبال این هستیم كه پت اسكن بخریم و فلان بخریم، اینها خوب است و تكنولوژی برای تشخیص بیماری ها برای كشور ما ضروری می باشد. روش های نوین درمانی بسیار ضروری می باشد، اما عمده تمركز غربی ها روی بهداشت و سلامت و پیشگیری است. شما می دانستید از ۹ واكسنی كه در جامعه مصرف می نماییم ۷ واكسن را موسسه رازی برای انسان تولید می كند؟ از فلج اطفال، كزاز تا دیفتری و غیره را تولید می كند؛ آنها همه دامپزشك هستند.
وی در ارتباط با اینكه چگونه با اینكه در رشته های اینگونه تحصیل كرده حالا در شورای عالی انقلاب فرهنگی در عرصه فرهنگ تلاش می كند توضیح داد: امام (ره) یك جمله خیلی دقیقی فرمودند. فرمودند جنگ تمام میگردد… این را در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در اوایل انقلاب بیان نمودند. فرمودند جنگ تمام می شود، آنچه مهم می باشد و حساس است دانشگاه است.
۲۵۰ دانشگاه در كشور داریم
عضو پیوسته فرهنگستان علوم در پاسخ به این سئوال كه الان دو درصد از علم دنیا را تولید می نماییم. پیش از انقلاب این آمار چقدر بوده است؟ اظهار داشت: اول انقلاب، یعنی سال ۵۷ كه مجموعه كشور تحویل مجموعه نیروهای انقلاب به رهبری امام (ره) شد، كلا ۲۷ دانشگاه جامع در كشور داشتیم. امروز ۲۵۰-۲۴۰ دانشگاه جامع داریم. برخی به اشتباه چون نزدیك به ۲ هزار و ۹۰۰-۸۰۰ جمع دانشگاه ها و مراكز آموزش عالی و غیره ماست، می گویند كه چرا این میزان دانشگاه در كشور درست كردیم. دانشگاه درست نكردیم؛ ما.
وی افزود: اول انقلاب، “یك دهم درصد” تولید علم دنیا را داشتیم و ۶۰۰-۵۰۰ مقاله مستند جهانی به نام ایران ثبت می شد؛ امروز “دو درصد” علم دنیا برای جمهوری اسلامی است. این حرفی كه بیان می كنم برخی شبهه احداث می كنند كه مقاله نوشتن كاری نیست؛ این در قبل انقلاب نبوده است. به فرمایش رهبری از سال ۱۳۱۳ كه دانشگاه تهران درست شد تا ۱۳۵۷ دانشگاه داشتیم، چرا یك دهم درصد تولید علم داشتیم؟ امروز ۲ درصد داریم كه كار و حركتی رو به جلو است.
مخبر دزفولی اضافه كرد: می گویند این مقاله است؛ نه، در مثال هایی كه زدم، سلول بنیادی، هسته ای و پزشكی… خیلی از تخصص ها را در ایران اول انقلاب نداشتیم. پیشران تبدیل دانش دانشمندان شما به فناوری و تجاری شدن آن “ثبت اختراعات” است. الان جمهوری اسلامی ایران اگر در سال ۸۰ درنظر بگیرید ۳ ثبت اختراع امریكا و اروپا داشتیم و ۳-۲ سال پیش از این، یعنی ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را به شما بگویم امسال دقیقاً ۱۳۳ اختراع تابحال در امریكا و اروپا ثبت شده است.
هنوز یاد نگرفته ایم ریسك نماییم و خرج تحقیق كنیم
نگرانی از جذب نخبگان ایرانی در كشورهای عربی
وی افزود: رتبه ما ۳۴ دنیا است. البته هنوز یاد نگرفته ایم ریسك نماییم و خرج تحقیق نماییم، خرج دانشمند نماییم، اعتبار به آنها داده شود ولو اینكه ۵ كار را به حالت موازی انجام دهیم ولو اینكه یكی به نتیجه برسد. جرات این كار را در جمهوری اسلامی پیدا نكردیم؛ البته پولی هم برای تحقیق خرج نكرده ایم. اینكه من می گویم دانشگاه ها و مراكز علمی ما موفق بوده اند و محققین ما ایثارگرانه در عرصه علم و فناوری كار كرده اند، به این دلیل است كه ما تابحال نیم درصد تولید ناخالص داخلی را خرج تحقیق و توسعه كرده ایم؛ این را با كره جنوبی مقایسه كنید كه الان نزدیك به ۴ درصد است و كانادا سه درصد به بالا است و در امریكا بین۳.۵ تا ۴ درصد است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه كرد: همین الان كشورهای منطقه حاشیه خلیج فارس كه هیچی از خودشان ندارند و هر چه انجام می دهند آن هایی است كه وارد كرده اند و برای آنها سرهم كرده اند. ولی این روزها به فكر فرو رفته اند؛ چند سالی است كه با شدت دارند سرمایه گذاری می كنند. من اگر برخی كشورها را اسم ببرم و بگویم چند ده میلیارد دلار سرمایه گزاری نموده اند، برای دهه های آینده میلادی برای خودشان، تا در زمینه های گوناگون مركز منطقه ای مثلا در علوم زیستی شوند. مركز منطقه ای در هوافضا شوند. یك دانشگاه بن راشد در امارات درست شده و ببینید برای ۲۰۲۰ چقدر پول كنار گذاشته است؟ نزدیك به ۲۰ میلیارد دلار.
وی افزود: آنها مجبور هستند با امریكایی ها مرتبط شوند البته امریكایی ها اینها را در نهایت می دوشند. مجبور می شوند مرتبط شوند و بعد اعلام پذیرش دانشمند از منطقه كرده اند؛ من نگران این هستم كه بچه های ما را جذب كنند.تاكنون باز شاید تعداد كمی را جذب كرده باشند چون پیشنهادات بسیار خوبی داده می شود.
وی در پاسخ به این سئوال كه به غیر از امارات كدام كشورها چنین اقداماتی را انجام می دهند از عربستان و قطر نام برد و در پاسخ به این مطلب كه سرمایه گذاری نیم درصدی ما با شرایط تحریم و وضع اقتصادی و جنگی كه داشتیم و غیره بوده است؛ اظهار داشت: این را فراموش نكنید از ابتدای انقلاب تابحال دانشگاه ها و مراكز علمی ما تحریم بوده اند. من اغراق نمی گویم اگر بگویم تنها كسی كه… این را بعنوان باور شخصی خودم می گویم چون آدمی نیستم حرفی كه می زنم برای مداهنه باشد، اما تنها كسی كه حداقل بیشتر از دو دهه از جریان علمی كشور از نزدیك حمایت و پشتیبانی كرده و پای كار آنها ایستاده و برخی موارد را از نزدیك بازدید كرده و مرتب گزارش خواسته، مقام معظم رهبری بوده است.
چند درصد مدیران ما با مجموعه دانشجویی و دانشگاهی مراوده دارند؟
وی درباره ضرورت احداث شوراهای گفت وگوی ملی در دانشگاه ها اظهار نمود: این برای چندین سال قبل است. “خانه گفت وگوی آزاد” جزو مواردی بود كه در شورای عالی انقلاب فرهنگی روی آن بحث شد و چهارچوبی برای آن تدوین شد، به علاوه بحث كرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی و نقد بود. وظیفه سیاست گذار این است كه چهارچوب های كلان و كلی این موارد را تدوین كند اما اینها دستوری نیست، بخشنامه ای نیست. ما در دانشگاه اگر قرار باشد با هم گفت وگو نماییم، لوازم گفت وگو را باید بین خودمان و بین جریان های دانشجویی فراهم نماییم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه كرد: این سازوكار را سیاست گذار باید تدوین كند اما اینكه این تبدیل به فرهنگ شود و یك باور عمومی شود و به جای مجادله فرسایشی، تبدیل به مجادله بالاحسن شود، یعنی بحث و مبادله برای پیشرفت و سازندگی و گره گشایی و حل ناكارآمدی ها یا كاستی ها باشد، این دستوری نمی گردد.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم افزود: من و امثال بنده و هر دانشگاهی دیگر یا هر حوزوی دیگر باید قبول نماییم وقتی می خواهد با شما بحثی كند ولو اختلاف نظر دارد، با شما باید مفاهمه و مباحثه كند. باید این فضا را احداث كرد. ضابطه گذاری و جهت گیری كلی را تدوین كردن كار سیاست گذار است. اما تبدیل شدن آن به یك فرهنگ، هم باید بین مدیران دانشگاهی ما باشد، اگر بخواهیم در دانشگاه مثال بزنیم، باید بین مدیران دانشگاهی ما تبدیل به باور شود و به این امر اهتمام كنند. چند درصد مدیران ما با مجموعه دانشجویی و دانشگاهی مراوده دارند؟
وی افزود: در حالیكه یك رئیس دانشگاه می تواند به صورت طبیعی چون مجموعه خود او هستند و با هم خانواده هستند، جلساتی برگزار كند. گاهی مواقع امكان دارد به او تندی هم شود ولی باید تحمل كرد. اینطور نیست كه بگوییم ضابطه سیاست گذاشتیم و مسئولیتی نداریم؛ نه، اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجموعه های مرتبط باید در این زمینه تلاش بیشتری كنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به این مطلب كه در این ۱۳ سال پستی و بلندی های مختلفی با دو دولت وجود داشته و حتی در دولت احمدی نژاد گفته شد مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی قانونی نیست، توضیح داد: فقط دوره آقای احمدی نژاد نبود؛ دولت اصلاحات هم همین را می گفت. می گفتند؛ همین الان هم می گویند. بعضی می گویند و برخی نمی گویند. شورای عالی انقلاب فرهنگی را امام درست كردند. رهبری انقلاب مهر تائید زدند و ادامه دادند و حمایت كردند و خیلی گرهگشایی كرده است. فرض كنید در یك جاهایی این شورا ضعف هم دارد، مگر كسی می تواند منكر این شود؟ فقط ضعف دبیرخانه نیست. اعضای شورای عالی هم در این زمینه امكان دارد كم كاری كرده باشند. بعضی از اعضای شورای عالی هم امكان دارد كم كاری كرده باشند.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم اضافه كرد: این یك نهاد و یك مجموعه است كه قوت ها جای خود باید دیده شود و ضعف ها باید در جای خود دیده شود و اثرات و ظرفیت های اجتماعی كه بوجود آورده هم باید در جای خودش دیده شود. اما می خواهم عرض كنم كه گره گشایی برای همه دولت ها كرده است. بتازگی یك مشكل جدی برای تیزهوشان بوجود آمده بود. مدارس سمپاد و غیره بود. اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد نمی شد یك معضل بود. این مجموعه نخبگانی سرخورده می شدند و بلا می دیدند.
مخبر دزفولی در پاسخ به اینكه چطور وزارت آموزش و پرورش این تصمیم را گرفت، توضیح داد: به نظر من تصمیم ناپخته و نادرستی بود و البته من این را عرض كنم كه جناب آقای بطحایی بعد كه در جریان قرار گرفتند و دقیق در جریان مسائل قرار گرفتند، خیلی همكاری كردند. حتی من به شما بگویم متن اساسنامه ای كه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب گردید، گفتیم اصلاحاتی كه مدنظر است انجام دهند و در صحن این شورا انجام دهیم و با همدلی این كار به ثمر رسید.
وی در پاسخ به این مطلب كه صدا و سیما هم همكاری خوبی در این زمینه داشته، اظهار نمود: بله. صداوسیما برای این كوشش كرد. معلوم است نخبگان برای جامعه ما هم از ناحیه مردم و عموم جامعه و هم از ناحیه دلسوزان انقلاب مورد توجه هستند و ما حتماً این توجه را در آینده بیشتر خواهیم كرد.
شورا هیچگاه به سند ۲۰۳۰ رای مثبت نداد؛ این دروغ است
وی درباره سند ۲۰۳۰ و اینكه چگونه از شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد، خاطرنشان كرد: سند ۲۰۳۰ كه از شورای عالی انقلاب فرهنگی درنیامد.
مخبر دزفولی درباره اینكه برخی گفتند در این شورا به این سند رای مثبت دادند، اظهار داشت: سند ۲۰۳۰؟ هیچوقت! دروغ است. هیچوقت به سند ۲۰۳۰ رای مثبت داده نشد. این دروغ محض است. اتفاقاً تلاشی در دستگاه هایی كه در رابطه با یونسكو بودند، شد و در صحنه آموزش و پرورش متاسفانه كه سندی تحت عنوان ۲۰۳۰… كه این سند ۱۷ محور در یونسكو دارد و یك محور آن آموزش است، ۱۶ محور دیگر سوژه سبك زندگی، محیط زیست، توسعه پایدار و مسائلی از این قبیل است؛ هیچگاه در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح نشده است.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم افزود: روزی كه عنوان شد، با اعتراض بود و در دستور كار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و به محض اینكه اجزای این معلوم شد و گزارشات تكمیلی در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی كامل شد، به اطلاع مسئولان مربوطه هم رسید چون ما سند مصوب داشتیم و دست ما در این امر پر بود چون سند تحول بنیادین تحول آموزش و پرورش را داشتیم. ما می توانستیم به یونسكو بگوییم ما سند خودرا داریم و شما استفاده كنید. چطور امكان دارد چیزی كه نه در مجلس تصویب شده و نه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده است بخواهد در یك وزارت خانه یا دستگاهی اجرایی شود؟
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به اینكه حالا بعضی می گویند كه هنوز این سند در جاهایی پیگیری میگردد آیا این در آموزش كشور درست است؟ توضیح داد: حداقل این است كه گزارش مستندی برای ما نیامده است.
وی در پاسخ به این سوال كه آیا روی این مورد حساس هستید، خاطرنشان كرد: بله؛ حساس هستیم. نسبت به گزارشات هم اگر بیاید پیگیری می نماییم. آقای وزیر آموزش و پرورش هم چندین بار به صراحت بیان نمودند هر كسی هر موردی از اجرایی شدن سند ۲۰۳۰ در بخش ها یا در جاهایی در آموزش و پرورش دارد اگر گزارش دهد محكم برخورد می نماییم و ما هم این موضع وزیر را تائید می نماییم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به این سئوال كه نمی گویید چه كسانی دنبال ۲۰۳۰ بودند، اظهار داشت: ما اسم آدم ها را نمی بریم، ببینید یك نظریه وجود دارد كه در اقتصاد، در بعضی بخش های سیاسی، در روابط بین الملل وجود دارد تحت عنوان ادغام شدن در جریان جهانی است. این را در هر جایی می توانید پیدا كنید. در محیط زیست، در روابط بین المللی می توانید پیدا كنید، در ۲۰۳۰ هم می توانید پیدا كنید و در جاهای دیگر هم می توانید پیدا كنید.
وی اضافه كرد: ما در مقابل این حرف جدی داریم. ما اصطلاحاً ادغام شدن را نمی پذیریم اما مشاركت و تعامل و گفت وگو و مراوده و شریك شدن به این معنا كه ما استفاده نماییم و آنها از توانمندی ما استفاده كنند، چه كسی نفی كرده است؟
خیلی سعی كردیم مرحوم هاشمی لزوم تغییر در دانشگاه آزاد را بپذیرد
در بخش دیگری از این برنامه، مجری اظهار نمود: شما یك جعبه سیاه غنی در تصمیم گیری مسائل كلان كشور در عرصه علمی و فرهنگی هستید. فراموش نمی كنم در دولت قبل و بحث دانشگاه آزاد كه مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی به شدت مخالف بودند، شما و آقای ولایتی و آقای محمدیان رفتید با ایشان صحبت كنید و ظاهراً نشد و به جایی نرسید.
مخبر دزفولی در پاسخ به این مطلب اظهار داشت: بله. من شاید بیشترین تلاش را كردم كه مرحوم آیت الله هاشمی بپذیرند…
مجری پرسید: حرف ایشان چه بود؟ در جایی گفته بودید وقتی با ایشان استدلالی صحبت می كردید، با صمیمیت قبول می كرد.
همان زمان هم حرف ما را قبول می كردند، یعنی من وقتی درباره تغییر مدیریتی دانشگاه آزاد و استدلال اینكه یك اتفاقات نادرستی در دانشگاه آزاد به واسطه مدیریت ثابت طولانی مدت امكان دارد رخ دهد، آقای هاشمی این را قبول می كردند و همان زمان هم تاثیرش این بود كه پیگیری هم می كردند، ولی دیگرانی بودند و این مسیر را تغییر می دادند.
درباره دانشگاه آزاد واقعاً این حرف را داشتیم كه دانشگاه آزاد ملك و سند و مالكیت برای افراد نیست، مال كسی نیست؛ دانشگاه آزاد برای نظام است. نظام این دانشگاه را درست كرده و اگر مقرر است دانشگاه آزاد تبدیل به استفاده ابزاری در جهات مختلف برای مقاصد بخشی، گروهی، حزبی و غیره، نظام هیچگاه نمی پسندد.
وی در پاسخ به این سئوال كه این مطلب كنایه ای به تغییر اخیر در دانشگاه آزاد نیست؟، توضیح داد: این تغییر اخیر اساساً با آمدن دكتر ولایتی برای این بود كه دانشگاه آزاد برای نظام است. حالا تغییر آقای دكتر رهبر در دانشگاه آزاد بر مبنای اختلاف سلیقه ای بود كه بین دوستان در اداره دانشگاه آزاد وجود داشت، نه اینكه اختلاف مبنایی وجود داشته باشد. آمدن دكتر تهرانچی كه عضو هیات امنای دانشگاه آزاد بود، بر همین مبنا بود و ایشان منتخب شورای عالی انقلاب فرهنگی در هیات امنای دانشگاه آزاد بودند.
من این را اینجور نمی بینم. دانشگاه آزاد وقتی بلا می بیند كه تبدیل به عقبه یك جریان سیاسی، یك گروه سیاسی شود و این فرقی ندارد. بنابراین رهبری معظم انقلاب گفتند كه دانشگاه آزاد برای نظام است.