شبكه ملی اطلاعات در سال ۹۸، پرونده هنوز باز است
به گزارش سئو مئو شبكه ملی اطلاعات یكی از مهم ترین طرح های مربوط به وزارت ارتباطات است و باآنكه به علت كاستی ها در زمینه خدمات پایه كاربردی مانند پیام رسان و موتور جست وجو هنوز به صورت كامل ستون هایش در حوزه ارتباطات گذاشته نشده، اما با قطعی الزامی اینترنت، از عهده برقراری ارتباطات كشور برآمد.
به گزارش سئو مئو به نقل از ایسنا، طرح شبكه ملی اطلاعات در كشور از اواخر سال ۱۳۸۴ مطرح و مهم ترین دلیل پیاده سازی این شبكه در آن سال كاهش وابستگی به شبكه جهانی اینترنت اعلام شد، اما در سال های بعد عملا اجرای این طرح با كندی صورت گرفت تا این كه در دوره وزارت محمود واعظی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت یازدهم، اجرای این طرح پیگیری و در نهایت در اواخر همان دولت فازهای اول، دوم و سوم آن افتتاح و رونمایی گردید.
در سند «ضرورت تبیین الزامات شبكه ملی اطلاعات» كه سایت مركز ملی فضای مجازی منتشر نموده، آمده كه شبكه ملی اطلاعات بعنوان زیرساخت ارتباطی كل فضای مجازی، شبكه همه شبكه های كشور است. شبكه ملی اطلاعات متشكل از زیرساخت های ارتباطی با مدیریت مستقل كاملاً داخلی، شبكه ای حفاظت شده نسبت به اینترنت و شبكه ای با امكان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم است.
بنا بر این در روزهای قطعی اینترنت كه از شنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۸ شروع شد و حدودا دو هفته ادامه داشت، باآنكه اتصال كاربران در ایران با شبكه جهانی اینترنت قطع شده بود، اما سایت های داخلی و كسب وكارهای آنلاین فعال در حوزه تاكسی اینترنتی، خدمات فروش، خدمات بانكی و اپ استورهای ایرانی به واسطه بهره گیری از زیرساخت های شبكه ملی اطلاعات و استفاده از سرورهای داخلی، قادر به ادامه فعالیت و عرضه خدمت به كاربران خود بودند.
این مورد باعث شد در صورتیكه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفته هایش همواره از دسترسی آزاد به اینترنت حمایت می كند، قطعی اینترنت به دستور شورای امنیت را فرصتی برای ادعای وزارت ارتباطات در زمینه سند تبیین الزامات شبكه ملی اطلاعات و عرضه خدمات پایه ای مورد نیاز كشور بر اساس این شبكه بداند و اظهار كند كه قطع اینترنت در سراسر كشور فرصتی بود كه ادعاهای وزارت ارتباطات در زمینه سند تبیین الزامات شبكه ملی اطلاعات ثابت شود و مشخص شد كه با استفاده از شبكه ملی اطلاعات خدمات پایه وجود دارد.
هرچند با وجود آمادگی نسبی در لایه شبكه و زیرساخت و برقراری خدمات پایه، این صورت گرفت كه كمبود در لایه خدمات و محتوا، منجر به خسارات گسترده به كسب وكارها همچون وجود اختلال در خدمات كسب وكارهای بالغ تر به سبب عدم آمادگی سرویس دهندگان متوسط و كوچك، ایجاد هزینه های مالی و انسانی چند برابری برای كسب وكارها یا كاهش شدید جریان ورودی مشتریان كسب وكارها شد.
اما در آخرین روزهای سال كه شرایط ورود ویروس كرونا به كشور حاكم بود و البته این روند هنوز هم ادامه دارد، سید ابوالحسن فیروزآبادی – دبیر شورای عالی و رئیس مركزملی فضای مجازی كشور- به نقش شبكه ملی اطلاعات اشاره و اظهار نمود كه مردم با برقراری ارتباطات و تعاملات خود بر بستر شبكه ملی اطلاعات و بهره مندی از فرصت های فضای مجازی برای مقابله و كنترل ویروس جهانی كرونا نشان دادند كه می توان از این فضا برای كاهش ارتباط مستقیم و تعامل چهره به چهره انسان ها برای رفع نیازهای فردی استفاده بهینه كرد.
از طرفی یكی از مواردی كه شورای عالی فضای مجازی بعنوان ناظر بر روند پیشرفت شبكه ملی اطلاعات به آن اعتقاد داشت، این بود كه در حوزه هایی مانند پیام رسان و موتور جست وجو، رسانه و شبكه اجتماعی مشكلاتی وجود دارد و بین وزارت ارتباطات و شورا درباره خدمات پایه، اتفاق نظر وجود ندارد، بنا بر این وزارت ارتباطات مكلف به عرضه معماری نهایی خود به شورا شد.
ازاین رو كلیات سند معماری و طرح كلان شبكه ملی در شورای عالی فضای مجازی مورد بحث قرار گرفت، اما در صورتیكه مقرر شده بود جزئیات سند معماری شبكه ملی توسط كارگروهی تخصصی در مركز ملی نهایی و در آخرین جلسه شورا عرضه و تصویب شود، به سبب تشكیل نشدن جلسه شورای عالی فضای مجازی در اسفند ۱۳۹۸، این مورد به سال ۱۳۹۹موكول شد تا پروژه بررسی و تكمیل شبكه ملی اطلاعات وارد پانزدهمین سال خود شود.