مهر بررسی می كند؛ 5 مصداق قلدری شركتهای فناوری مقابل ایران
سئو مئو: در سالهای اخیر اتفاقات بسیاری در فضای مجازی مقابل كشور ما و به بهانه سیاست های خصمانه آمریكا صورت گرفته اما به سبب نبود حاكمیت سایبری رویكردمان در مقابل آنها انفعال و سكوت بوده است.
به گزارش سئو مئو به نقل از مهر، بااینکه باور آن دشوار است که بپذیریم نهادها و شرکتهای بین المللی تحت تأثیر تصمیم سیاسی کشوری مانند آمریکا، خدماتی را در فضای مجازی روی اشخاص حقیقی و حقوقی کشور ما می بندند، اما شواهد نشان میدهد که این اتفاق هر از چند گاهی رخ می دهد و به سبب نبود قوانین و مقررات و سازوکار مشخص برای فعالیت این شرکت ها در فضای مجازی ایران، هیچگونه واکنشی به اینگونه تصمیمات نمی توان داشت. به بیان دیگر به سبب آن که در کشور با خلاء سیاستگذاری در فضای مجازی روبرو می باشیم و جایگاه حاکمیت سایبری ما معین نمی باشد، منفعلانه در مقابل این تصمیمات یکجانبه کوتاه می آییم. این درحالی است که در سال ۹۴ شورای عالی فضای مجازی، قوانین و مقرراتی را تحت عنوان ساماندهی شبکه های اجتماعی در کشور مصوب کرده تا فعالیت شبکه های اجتماعی خارجی مطابق ضوابط خاصی در ایران دنبال شود اما این مصوبه در کشور اجرایی نشده است. البته این مصوبه، نمی تواند دربرگیرنده رویارویی با تمامی ابعاد محدودیت های کاربران ایرانی در فضای مجازی که از طرف آمریکا اعمال می شود، باشد. البته به دنبال هر یک از این سیاست های خصمانه، مسئولان بر ضرورت انتقام خواهی و خروج از رویکرد منفعلانه، تاکیدات بسیاری نشان داده اند، اما شواهد نشان میدهد تا اینجای کار هیچکدام از پرونده ها به نتیجه نرسیده و به سبب خلا مدیریت و حاکمیت سایبری در کشور، نمی توان نقشه جبرانی برای این بی عدالتی ها بر کاربران ایرانی فضای مجازی، متصور بود. در این گزارش به چند نمونه از دشمنی آشکار شرکت های فناوری مقابل کاربران ایرانی اشاره می نماییم که در مقابله با آنها، ما گویا چاره ای جز سکوت نداشتیم! گوگل و تلاش هدفمند برای محدودیت کاربران ایرانی آنطور که از شواهد امر برمی آید شرکت های آمریکایی تلاش هدفمندی برای عدم استفاده مناسب کاربران از اینترنت در کشور ما دارند. نتیجه بررسی های کارشناسی مرکز ملی فضای مجازی کشور درباره ارائه خدمات و محصولات دیجیتال شرکت های آمریکایی چون گوگل و آمازون که حدود ۲ سال پیش پخش شده، حاکی از آنست که شرکت های بزرگ آمریکایی اغلب به دنبال این هستند که کاربرانی ایرانی را از دسترسی به ابزارهایی که می توانند موجب رشد کسب و کار و اشتغال شوند، دور کنند. این گزارش نشان میدهد که بیش از ۹۰ درصد خدمات کاربردی و کسب و کاری آمازون در دسترس کاربران ایرانی قرار ندارد. از طرف دیگر گفته می شود که گوگل بیش از ۲۳۰ خدمت در چارچوب سرویس، ابزار، نرم افزار، بستر و زیرساخت در زمینه های مختلف دارد اما روند این محدودیت ها نشان میدهد که بیش از ۴۴ درصد از کلیه خدمات گوگل برای کشور ایران مسدود است و در این بین ۱۰۰ درصد از خدماتی که مورد نیاز توسعه دهندگان و کسب و کارها است، برای ایران غیر قابل دسترسی است. در همین حال در حوزه سیستم عامل ۶۳ درصد، در تبلیغات کسب و کار ۶۳ درصد و در آمار تحلیلی ۳۸ درصد از خدمات گوگل، در دسترس مردم ایران قرار ندارد. سیاست یکجانبه شرکت های آمریکایی مقابل کاربران ایرانی در حدی است که سال قبل گوگل بدون کسب اجازه از کاربران ایرانی، اپلیکیشن های مربوط به نسخه های غیررسمی تلگرام را به بهانه عدم امنیت از گوشی هوشمند میلیون ها ایرانی اندروید حذف نمود. به دنبال این اقدامات خصمانه، اردیبهشت ماه امسال نیز اپلیکیشن «ماسک» که از طرف وزارت بهداشت برای اطلاع رسانی مناطق آلوده به کرونا طراحی و تولید شده بود به سبب تحریم های ضدبشری مقابل ایران، از گوگل پلی حذف شد. در ادامه تحریم های گوگل، حتی گفته شده بود که این سرویس دهنده می خواهد سرویس بازار اپلیکیشن های اندروید (گوگل پلی) و نیز سرویس نقشه «گوگل مپس» را از گوشیهای اندرویدی فعال داخل ایران، حذف کند. با این وجود اما به سبب نبود مدیریت فضای مجازی و خدمات مشابه و جایگزین در کشور، سایت گوگل در رده اول پربازدیدترین سایت ها از طرف کاربران ایرانی، قرار دارد و بررسی ها نشان میدهد که ایرانیها بعد از آمریکا بیشترین استفاده کننده از گوگل در جهان هستند! اپلیکیشن های ایرانی از اپ استور حذف شدند با خروج آمریکا از برجام مشکلات زیادی برای توسعه دهندگان اپلیکیشن ایرانی برای سیستم عامل گوشیهای آیفون بوجود آمد. به نحوی که ۲ سال پیش شرکت اپل، اپلیکیشن های ایرانی را از اپ استور حذف و در اطلاعیه ای اعلام نمود که « در امتداد قوانین تحریم های آمریکا مقابل ایران، اپ استور اپل نمی تواند برنامه های ایران مربوط به گوشیهای آیفون را در خود جای دهد یا مبادرت به توزیع آنها کند. همین طور این شرکت نمی تواند با برنامه نویسان ایرانی داد و ستد داشته باشد.» بعد از این اقدام اپل، برخی فعالان استارت آپی و توسعه دهندگان اپلیکیشن های ایرانی با ارسال نامه ای به مدیرعامل اپل خواهان توقف این تصمیم شدند و دولت ایران نیز قول داد که موضوع را بوسیله وزارت امورخارجه دنبال کند. تصمیم اپل در محدودسازی دسترسی کاربران به اپلیکیشن های ایرانی، خیلی از کاربران را جهت استفاده از خدمات کسب و کارهای داخلی با مشکل مواجه ساخته و حتی خیلی از کاربران آیفون، مجبور به تعویض گوشی خود و مهاجرت به اندروید شدند. اخیرا نیز کاربران در ایران باتوجه به سیاست جدید اپل، برای ایجاد «اپل آی دی» گرفتار مشکلاتی شده اند و گفته می شود که ساخت اکانت آیفون (اپل آی دی) با شماره ایرانی امکان پذیر نیست چونکه اسم ایران در لیست تلفن ها برای ارسال کد تایید هویت قرار ندارد. شبکه های اجتماعی خارجی و سانسور مطالب کاربران ایرانی دی ماه سال ۹۸ و بعد از ترور ناجوانمردانه سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، شبکه های اجتماعی اینستاگرام و توئیتر در اقدامی که از آن به تروریسم فضای مجازی تعبیر شد، تعداد قابل توجهی از حساب های کاربری حامی شهید سلیمانی را حذف یا مسدود کرده و اجازه انتشار محتوا دراین زمینه را به کاربران ندادند. از آنجایی که این شبکه های اجتماعی در اختیار آمریکایی ها قرار دارند و مالکیت آنها در سرزمین آمریکا به ثبت رسیده، خودرا تابع قوانین آن کشور می دانند و بنا بر این قوانین آمریکا و فعالیت این شبکه ها با هم سازگاری دارند. این در حالیست که جنجال آزادی گفتار در شبکه های اجتماعی همه روزه به گوش می رسد اما بنظر می رسد که این آزادی تنها در جهت حکمرانی آمریکا معنا پیدا می کند و اگر خلاف آن باشد، حذف می شود. بنا بر این است که وقتی رئیس جمهور آمریکا تصمیم به انجام یک ترور می گیرد، هرچند این ترور خلاف همه اصول انسانیت و حقوق بشر باشد، اما فضای مجازی این کشور به پشتوانه این ترور، با دولت آمریکا همراهی می کند. بنا بر این در آن زمان اینستاگرام به شکل کاملا واضح دست خودرا پشت سر ترور سردار قاسم سلیمانی قرار داد و حامی رسانه ای و فضای مجازی این ترور شد. در واکنش به حذف اخبار و پست های اینستاگرامی مربوط به شهادت سردار سلیمانی خیلی از مسئولان مرتبط، با تاکید بر کلید واژه «انتقام سخت» در فضای مجازی، قصد مواجهه با این اقدام خصمانه و یکجانبه را داشتند اما تابحال نگاهی در این زمینه اعلام نشده و این شبکه اجتماعی خارجی که گفته می شود بیش از ۵۰ درصد پهنای باند مصرفی ما را در اختیار دارد، کماکان بدون رعایت قوانین خاصی در کشور ما فعالیت می کند. دامنه دات کام از دسترس ایرانیها خارج شد از طرف دیگر زمستان سال ۹۸ باز هم به بهانه تحریم، کاربران ایرانی با محدودیت دریافت خدمات نام دامنه (دامین) مواجه گشتند. ابتدا یک شرکت ایرانی ارائه دهنده خدمات صوت و تصویر آنلاین بدون اعلام قبلی، به بهانه تحریم از دسترس خارج می شود و یک روز طول می کشد تا با جابجایی دامنه به خدمت دهنده دیگری، مشکل حل شود. این سناریو برای سرویس دهنده های دیگر نیز که در خارج از کشور میزبانی شده و یا سرویس نام دامنه خارجی دارند هم تکرار شد. برای مثال در ادامه اعمال سلیقه سیستم های اطلاعاتی و حاکمیت آمریکا در تکمیل پروژه ترور دولتی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، دامنه «دات کام» مربوط به یک خبرگزاری از دسترس خارج شد. این درحالی است که فروش و نگهداری و خدمت رسانی نام دامنه یک موضوع کاملاً غیرسیاسی و غیر حکومتی است که در سطح بین الملل به شکل مستقل و بی طرف عرضه می شود، ولی ناگهان تحت تأثیر سیاست های خصمانه دولت آمریکا، خط مشی تغییر می کند و همه مقررات و قوانین، تحت تاثیر تحریم امریکا مقابل ایران قرار می گیرد. سامسونگ به دنبال اعمال محدودیت برای کاربران ایرانی بهمن ماه سال قبل شرکت سامسونگ با ارسال ایمیلی به کاربران ایرانی «گلکسی استور» اعلام نمود که به زودی ارائه خدمات فروش برنامک ها (اپلیکیشن ها) و اشتراکات نرم افزاری مبتنی بر سیستم عامل اندروید را محدود کرده و کاربران ایرانی تنها قادر به استفاده از نرم افزارهای رایگان این پلت فرم خواهند بود. تغییر روند سیاست های شرکت سامسونگ برای کاربران ایرانی از سال ۹۷ و با تصمیم برای خروج بازار اپلیکیشن های ایرانی از گارانتی گوشیهای این برند، شروع شد. به نحوی که این شرکت ضمانتنامه های گوشیهای خودرا در ایران و عرصه بین المللی طوری طراحی نموده بود که اگر کاربر، یک نرم افزار ایرانی روی گوشی نصب می کرد و یا از بازار اپلیکیشن های ایرانی استفاده می کرد، این گوشی از گارانتی خارج می شد. در آن زمان طی نامه نگاری میان سازمان فناوری اطلاعات ایران با این شرکت و فرصت چند روزه که به این شرکت داده شد، ضمانتنامه مدنظر اصلاح گردید و کاربران توانستند روی گوشی هایشان علاوه بر «گلکسی استور» و «گوگل پلی»، امکان نصب مارکت ایرانی هم داشته باشند. اما اواخر سال ۹۸ این شرکت باردیگر تصمیم گرفت که روی «گلکسی استور»، امکان خرید نرم افزارهای پولی که تا قبل از این به صورت ریالی برای کاربران ایرانی ممکن بود را از دسترس خارج و محدود کند و الان هیچگونه نرم افزار پولی روی فروشگاه اپلیکیشن سامسونگ برای کاربران ایرانی وجود ندارد. جای خالی قانونمند کردن شبکه های اجتماعی در کشور به گزارش سئو مئو به نقل از مهر، مصادیق فوق نشانه های آشکاری از ابزارهای دشمن برای ضربه زدن به فضای مجازی کشور و انفعال مسئولان اجرایی در مقابل آنها است. این درحالی است که اغلب کشورها برای حفظ استقلال و حاکمیت بر فضای مجازی کشورشان، سیاست ها و رویکردهای مشخصی را در پیش گرفته اند که همچون آنها می توان به اعمال قوانین و ضوابط برای فعالیت شبکه های اجتماعی در این کشورها مطابق با منافعشان اشاره نمود. کشورهایی مانند آلمان و فرانسه این روزها قوانین و جریمه هایی را برای فعالیت شبکه های اجتماعی در داخل این کشورها در نظر گرفته اند. اما در ایران هنوز جای خالی قانون مدونی برای ضابطه مند کردن فعالیت شرکت های خارجی تحت قوانین کشورمان احساس می شود و به سبب نبود این قوانین و عدم التزام به سیاست های حاکمیتی فضای مجازی، شرکت های فناوری خارجی مقابل منافع ملی کشور و اقتصاد کسب و کارهای فضای مجازی، اقدامات یکجانبه به کار می گیرند. از طرف دیگر شبکه ملی اطلاعات بعنوان بستری برای حفظ امنیت، منافع و نیاز کاربران بشمار می رود که با تحقق آن، ارائه خدمات و محتوا با زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی و خدمات پایه نرم افزاری ایرانی و یا با مالکیت و مدیریت ایرانی فراهم می شود.
منبع: سئو مئو