در گزارش سئو مئو اعلام شد؛ آغاز عصر جدید تنظیم گری پلت فرم های دیجیتال در اروپا
به گزارش سئو مئو، مدیر اندیشکده حکمرانی شریف اظهار داشت: موثرترین شیوه برای مواجهه با پلتفرمهای دیجیتال ایجاد مجمع تنظیم گران شامل کشورهایی با قرابت های فرهنگی، جغرافیایی و سیاسی همگون است.
علی سعد در گفتگو با خبرنگار مهر اضافه کرد: دستورالعمل سرویسهای دیجیتال ( DSA) که از سوم شهریور ماه اجرای آن در سرتاسر اتحادیه اروپا الزامی شد، ثمره تلاش جمعی اعضای اتحادیه اروپا برای حفظ حقوق کاربران و محافظت از آنها در مقابل پلت فرم های بزرگ دیجیتال جهانی است. وی عنوان کرد: قانون گذاران اروپایی با تصویب این مقرره و دستورالعمل برادرخوانده آن (DMA ) به صورت عمومی دو هدف عمده را دنبال می کنند. اول ایجاد محیطی امن در فضای مجازی که در آن از کاربران سرویسهای دیجیتال در اروپا حفاظت بهتری شود. دوم به منظور ایجاد محیطی بهتر برای نوآوری، رشد و رقابت سالم در منطقه اتحادیه اروپا. جزئیات دستورالعمل سرویسهای دیجیتال در اروپا مدیر اندیشکده حکمرانی شریف اظهار داشت: حدود شمولیت دستورالعمل سرویسهای دیجیتال شامل بازه بزرگی از وبسایت ها، سرویسهای زیر ساخت اینترنت و پلت فرم های دیجیتال است. این مسأله در سالهای اخیر اهمیت فراوانی یافته چونکه بعضی از پلت فرم های دیجیتال بخش مهمی از زیست بوم اقتصاد دیجیتال را در دست گرفته اند و امکان قاعده گذاری و شکل دهی به زمین بازی این حوزه را یافته اند. وی ادامه داد: طبق دستورالعمل سرویسهای دیجیتال، پلت فرم های آنلاین خیلی بزرگ (VLOP) به پلت فرم هایی اطلاق می شود که بیشتر از ۴۵ میلیون کاربر (۱۰ درصد جمعیت اتحادیه اروپا) داشته باشند و این پلت فرم ها از سوم شهریور ملزم به انجام اقدامات ویژه و بیشتری نسبت به سایرین شده اند. مدیر اندیشکده حکمرانی شریف اظهار داشت: پلت فرم های بزرگ مطابق این دستورالعمل باید مواردی چون مشخص کردن یک راه ارتباطی، امکان گزارش محتوای مجرمانه، اصلاح شرایط استفاده به صورت ساده برای کاربران و ایجاد شفافیت در تبلیغات و همینطور الگوریتم های پیشنهاددهی، را تا ۴ ماه آینده مورد بازبینی و اصلاح قرار دهند. تشدید محدودیت در تبلیغات آنلاین برای کودکان وی ادامه داد: یکی از موارد مهم محتوایی مطابق این دستورالعمل که پلت فرم ها به صورت جدی در مورد آن ارزیابی می شوند، مبحث تبلیغات در رابطه با جنسیت افراد، دین، قومیت و جهت گیری های سیاسی است. بعلاوه بر خلاف سالهای گذشته که تبلیغات کودکان به صورت اجبار آور محدودیت های کمی را شامل می شد، بر مبنای قانون جدید تشدید می شود. سعد عنوان کرد: بعد از اجرایی شدن این دستورالعمل پلت فرم های بزرگ و موتورهای جستجوی مشمول، با انتشار بیانیه هایی بر تطبیق عملکرد خود با آن تاکید کردند. این اقدام، جهشی بلند به سمت تنظیم گری پلت فرم های بزرگ بعنوان بازیگران جدید عرصه اقتصاد، سیاست و فرهنگ از جانب اتحادیه اروپا در جهان امروز است. اما از نگاه سیاستی میتوان این پرسش را بیان کرد که چگونه اتحادیه اروپا توانسته این پلت فرم ها را به تبعیت از قواعد خود ملزم کند ولی تلاشهای کشورمان در سالهای گذشته در این حوزه ناکام مانده است. اثرگذاری اقدامات جمعی و منطقه ای برای تنظیم گری سرویس ها و خدمات پلتفرمی مدیر اندیشکده حکمرانی شریف اظهار داشت: نگاهی به تجربه اتحادیه اروپا برای تنظیم گری رسانه ها و پلت فرم های بزرگ که ابتدا در چارچوب تشکیل مجمع رگولاتورهای اروپایی (EPRA ) در سال ۱۹۹۵ تشکیل شد و تا کنون ۵۶ نهاد تنظیم گر از ۴۷ کشور عضو آن هستند نشان از اثرگذاری اقدامات جمعی و منطقه ای کشورها برای تنظیم گری سرویس ها و خدمات پلتفرمی است. البته در سالیان بعد این رویکرد به صورت تشکیل مجامع تخصصی رگولاتورهای مختلف ادامه و توسعه یافت. این فعالیت جمعی و منطقه ای با وجود حدودی پیچیده تر کردن فرایند تدوین، تصویب و ابلاغ دستورالعمل ها توانسته اعتبار آنها را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. وی تصریح کرد: یکی از نخستین پیام رسان هایی که در کشور به صورت «مسلط» درآمد پیام رسان وی چت بود ولی مذاکره با آن برای ثبت دفتر این شرکت چینی در ایران بی نتیجه ماند و به همین علت در کشور مسدود شد. حتی موتور جستجوی یاندکس روسی هم با وجود اعلام موافقت وزیر ارتباطات روسیه، به سبب تأمین بخشی از سرمایه آن در بازارهای بورس آمریکا این اقدام را نپذیرفت. سعد خاطرنشان کرد: بعد از آن وایبر هم در شرایط مشابهی حاضر به ثبت دفتر در ایران نشد تا در سال ۹۴ با مهاجرت عظیم کاربران ایرانی پیام رسان وایبر به تلگرام و رشد شتابان کاربران این پیام رسان در مدت کوتاهی تلگرام به پیام رسان مسلط در کشور تبدیل شد. وی اظهار داشت: این شرایط زمینه مساعدی برای مذاکره و رسیدن به تفاهم به منظور تنظیم گری بر آنرا فراهم آورد. بر این اساس مذاکرات با تلگرام شروع شد و تفاهماتی برای استقرار سرورهای تلگرام در کشور و همینطور تفاهم بر سر حذف محتوای ۵ گانه غیرمجاز صورت پذیرفت. متعاقب آن در دیماه ۹۶ وزیر وقت ارتباطات با نامه نگاری و سپس در توییتی از مدیرعامل تلگرام خواست که یک کانال که ترویج به خشونت می کند را مسدود کند که با پاسخ مثبت وی روبرو شد. ولی با این وجود در اردیبهشت ۹۷ به شکایت دستگاههای امنیتی فیلتر و ارتباط رسمی با آن قطع شد. وی عنوان کرد: با مرور عملکرد اتحادیه اروپا و تنها تجربه ارتباط رسمی با یک پلت فرم دیجیتال در کشور شکل گرفت میتوان به چهار مؤلفه نگاهی در مورد تعامل با پلت فرم های بین المللی را بیان نمود: ۱. اقدام جمعی / منطقه ای / بین المللی: قدرت گیری پلت فرم های بزرگ شرایطی را پیش آورده که امکان رویارویی و مواجهه تک به تک کشورها را با آنها سلب و یا حداقل محدود کرده است. ازاین رو انجام اقدامات جمعی / منطقه ای / بین المللی به منظور قاعده گذاری مؤثرترین راه برای تنظیم گری این حوزه به حساب می آید. تجربه اتحادیه اروپا گویای اثربخشی این رویکرد است. ۲. تمرکز بر ارزش های جهان شمول: لازمه اقدام جمعی / منطقه ای / بین المللی تاکید بر ارزش های جهان شمول و مورد پذیرش بخش قابل قبولی از بازیگران در سطح جهانی است. این سفارش به معنای نفی ارزش های ملی نیست بلکه بدین معناست که پیگیری ارزش های ملی هم باید در قالب قابل فهم در سطح جهانی دنبال و پیگیری شود. ارزش هایی چون مالکیت فکری، حریم خصوصی، نفی نفرت پراکنی، نفی توهین به اقوام، مقابله با تروریسم و … می تواند مدخل مناسبی برای پیگیری حقوق ملی در سطح پلت فرم های بین المللی باشد. ۳. حرکت به سمت ایجاد منافع مشترک در بازارها: تعریف بازی برد-برد برای حکمرانان کشورها و پلت فرم های جهانی یک ایده مبنایی برای پیگیری ارزش های عمومی و منافع ملی کشور در این سطح است و لازمه آن درهم تنیدگی منافع پلت فرم های جهانی از نظر اقتصادی و اجتماعی در کشور است. این عامل اهرم قدرتمندی برای نهادهای تنظیم گر در سطح ملی به حساب می آید. بنابراین باید توجه داشت به صرف سفارش و درخواست بدون اهرم فشار متناسب، احتمال موفقیت در این عرصه بعید به نظر می آید. ۴. حداقلی کردن توقعات در عصر ارتباطات فراگیر: نکته مهم دیگر در این خصوص حداقلی کردن توقعات و اولویت سنجی خواسته ها است. باید توجه داشت که امروز حاکمیت صرفا با چند روزنامه یا رسانه داخلی محدود روبرو نیست که بتواند به صورت حداکثری هرگونه خواسته ای را از آنها داشته باشد. شبکه های مختلف و ارتباطی و «رسانه های جایگزین» پارادایم جدیدی را بر عرصه حکمرانی رسانه حاکم کرده است. الزامات این پارادایم در سیاست گذاری فرهنگی و ارتباطی، حداقلی کردن توقعات و سیال شدن انتظارات است. حرکت در راه پارادایم سابق و طرح حداکثری انتظارات از پلت فرم ها می تواند به مهاجرت پلت فرم های داخلی و قطع ارتباط با پلت فرم های خارجی منجر شود. مدیر اندیشکده حکمرانی شریف اضافه کرد: توجه و تمرکز بر شرایط خاص کشورمان زمین بازی متفاوت با آن چه در اتحادیه اروپا ترسیم شده را نشان داده است. با عنایت به تحریم های تحمیل شده و محدودیت های شدید بر تراکنش های مالی با مبدا و مقصد ایران، رسیدن به تنظیم گری ملی در مورد پلت فرم های بزرگ هم اکنون وجود ندارد. از طرفی با عنایت به مالکیت آمریکایی خیلی از این پلت فرم ها و احکام قضایی که در ایران و آمریکا برای مصادره اموال دو کشور صادر گردیده است، این مسأله به سادگی قابل حل نیست. بر این اساس امکان ثبت دفتر نمایندگی پلت فرم های با مالکیت آمریکایی در کشور امری ناممکن است و تا رفع بعضی از قوانین تحریمی و احکام قضایی داخلی مسیر دیگری را باید دنبال کرد بنابراین این تفاوت بعنوان یک عنصر اختصاصی در تعامل کشورمان با پلت فرم های بزرگ اینترنتی تا زمان تداوم آن باید مدنظر قرار گیرد. وی ادامه داد: با عنایت به شرایط پیش گفته به نظر می آید ممکن ترین و مؤثرترین شیوه در شرایط موجود ایجاد مجمع تنظیم گران شامل کشورهایی با قرابت های فرهنگی، جغرافیایی و سیاسی همگون است که بتواند علاوه بر پیگیری حقوق جهانشمول کاربران همچون حریم خصوصی، محافظت از داده، مقابله با تروریسم، نفی نفرت پراکنی، پورنوگرافی در حوزه موضوعات توهین به ادیان و مسائل بومی و منطقه ای هم حقوق کاربران و منافع عمومی این کشورها را تأمین کند. سعد اظهار داشت: شکل گیری چنین مجمعی و ایجاد فرآیندهای تدوین مقررات و دستورالعمل ها می تواند نقطه آغازی برای کاهش صدمه زایی نسخه محلی این پلت فرم ها باشد و با توسعه و تکامل فعالیتهای آن و مذاکره و سپس قاعده گذاری برای پلت فرم ها حرکتی جهش گونه برای بالابردن استانداردهای فضای مجازی در جهت ارزش های محلی محسوب شود. در شرایط فعلی با عنایت به اصلاحی که در روابط ایران و بعضی از کشورهای منطقه بوجود آمده، این زمان پنجره فرصت مناسبی برای طرح این ایده حول دغدغه های مشترک است. تشکیل مجمع تنظیم گران منطقه ای وی تصریح کرد: بنابراین به تصمیم گیران محترم در سطوح عالی کشور سفارش می شود به جای طرح کلی، مبهم و نشدنیِ پذیرفتن قوانین موضوعه کشور توسط پلت فرم ها که به سبب دور از دسترس بودن منجر به عکس العمل منفی در افکار عمومی می شود، مبادرت به پیگیری تشکیل مجمع تنظیم گران منطقه ای کنند که می تواند حرکتی رو به جلو در محافظت از حقوق کاربران و ارزش های فرهنگی این کشورها و ابزاری برای بالابردن قدرت چانه زنی در مقابل پلت فرم های آنلاین بزرگ باشد.
منبع: seomeo.ir
