از یادرفته ای در خدمات اشتراك ویدیو

سئو مئو: موضوعات مختلفی مثل سرگرمی، بازی، موسیقی، حیوانات، آشپزی و… جای خودشان را در این سرویس ها پیدا کرده اند اما هنوز کتاب و بطور عمده حتی فرهنگ حدودا جایگاهی در دسته بندی خدمات اشتراک ویدیو ندارند و بنظر می رسد اصلا از یاد رفته اند.
به گزارش سئو مئو به نقل از ایسنا، انسان پرمشغله دنیای امروز چند سالی است که بیش از پیش ترجیح می دهد ببیند و بشنود تا بخواند؛ بدین جهت خدمات اشتراک ویدیو هر روز مخاطبان بیشتری پیدا می کنند. این طور بنظر می رسد که دانستن درباره هر آن چه در زندگی امروز به کار می آید یا به دست آوردن یک سرگرمی کوتاه یا بلندمدت بوسیله جست وجو و تماشای یک ویدیو برای اغلب گروه های سنی خصوصا جوانان که مخاطب عمده فضای مجازی نیز هستند، کار آسان تری است.
این در حالیست که همین مسئله خود اشتیاق به خواندن را تا حدی از بین می برد؛ امروزه کتاب هایی که منشاء ساخت فیلم ها شده اند کمتر از آثار نمایشی تولیدشده از آنها شناخته و دیده می شوند (هرچند که اقتباس موفقی هم از آن اثر مکتوب نباشند). علاوه بر این، فراگیری مطالب مختلف بیش از آن که بوسیله آثار مکتوب به وقوع بپیوندد، بوسیله پلت فرم های نمایشی ازجمله خدمات اشتراک ویدیو اتفاق می افتد.
در این میان البته از دوستداران پر و پا قرص کتاب و خواندن هستند کسانی که از فرصت توجه به این پلت فرم ها برای دیده و خوانده شدن کتاب استفاده می نمایند و بوسیله ضبط یک ویدیو به معرفی کتاب می پردازند یا با هر اقدام دیگری، پای کتاب و خواندن را به دنیای نمایش خدمات اشتراک ویدیو و البته گاهی هم شبکه های اجتماعی باز کرده اند. این البته تنها نقطه اشتراک کتاب با این سرویس ها نیست.
اما مدتی پیش انتقاد یکی از کاربران فضای مجازی هشداری بود نسبت بجای خالی کتاب و حتی گاهی فرهنگ در خدمات اشتراک ویدیو؛ جادی میرمیرانی، ‏برنامه نویس، بلاگر و مترجم کتاب «فقط برای تفریح» که بتازگی در صفحه های خود در فضای مجازی و خدمات اشتراک ویدیو به معرفی کتاب پرداخته است، در توییتی نوشت: «یکی از نکات دردناک زندگی من در هر هفته وقتی است که می خوام تو آپارات معرفی کتاب آپلود کنم و می بینم هیچ طبقه بندی ای بهش نمی خوره. یعنی کارتون و مذهبی و بانوان(؟) و سلامت و حیوانات و… داره ولی هیچ چیزی که بشه توش معرفی کتاب رو گذاشت نداره. مثلا ادبیات، فرهنگ، کتاب و… ): »

به دنبال این انتقاد، نگاهی داریم به جایگاه فرهنگ، ادبیات و کتاب در چندین سرویس اشتراک ویدیو ایرانی؛ نخست به سراغ آپارات می رویم، «سریال و فیلم های سینمایی»، «گیم»، «ورزشی»، «کارتون»، «طنز»، «آموزشی»، «تفریحی»، «فیلم»، «مذهبی»، «موسیقی»، «خبری»، «سیاسی»، «علم و تکنولوژی»، «حوادث»، «گردشگری»، «حیوانات» «متفرقه»، «تبلیغات»، «هنری»، «بانوان»، «سلامت» و «آشپزی» همه عنوان هایی است که در بخش دسته بندی سایت آپارات به چشم می خورد. اگر از توجه نکردن به استفاده از معادل های فارسی کلماتی مثل «گیم»، «کارتون» و… بگذریم، باید اظهار داشت که ادبیات، کتاب و حتی فرهنگ حدودا هیچ جایی در دسته بندی این سرویس اشتراک ویدیو ندارند!

در ادامه به سراغ سایت نماشا می رویم، چندان تفاوتی در دسته بندی آن با آپارات دیده نمی گردد جز این که برخی گروه ها حذف شده اند و البته از واژه مرسوم بازی بجای واژه «گیم» استفاده شده است. در عنوان های دسته بندی شامل: «سرگرمی و طنز»، «ورزشی»، «کارتون و انیمیشن»، «علم و فن آوری»، «خودرو و وسایل نقلیه»، «آموزش»، «موسیقی و هنر، «اخبار و سیاست»، «حیوانات و طبیعت»، «بازی»، «حوادث» و «مذهبی» باز هم گوشه ای از ادبیات، کتاب یا فرهنگ (در مفهوم عام یا زیرشاخه های آن مثل تاریخ و…) به چشم نمی خورد.

به سراغ سایت تماشا می رویم، این دفعه عنوان های موجود در لیست این ها هستند: «ورزشی»، «فیلم»، «سرگرمی»، «موسیقی»، «کانال های رسمی»، «گردشگری»، «طنز»، «آموزشی»، «اقتصادی»، «مذهبی»، «تکنولوژی»، «خبری»، «آشپزی»، «اجتماعی»، «کودک»، «علمی»، «مادر و نوزاد»، «انیمیشن»، «بازی»، «مستند»، «تاریخ و فرهنگ»، «سلامت»، «۳۶۰ درجه» و «متفرقه».
در نظر گرفتن جایی برای «تاریخ و فرهنگ» تا حدی امیدوارمان می کند اما هنوز هم مشخصا خبری از جایی برای کتاب یا ادبیات نیست!

به سراغ سایت جعبه، از دیگر خدمات اشتراک ویدیو ایرانی می رویم، در این سرویس نیز عنوان «فرهنگ و هنر» در دسته بندی دیده می شود هر چند که باز هم خبری از کتاب نیست.
بررسی لیست سرویس اشتراک ویدیو دالفک هم حکایت متفاوتی ندارد جز این که دیگر حتی خبری از عنوان فرهنگ هم نیست.
می توان گفت دسته بندی سایت ها حدودا از روی دست یکدیگر نوشته شده و بدین جهت جای خالی فرهنگ در بیشتر آنها و خصوصاً جای خالی کتاب، نکته مشترکی است که در بیشترشان به چشم می آید. این یعنی کتاب بعنوان یک عنصر فرهنگی مهم در جامعه که البته چندین اداره و سازمان برای بهبود وضعیت آن (گرچه بهبودی در اوضاعش حاصل نمی شود!) در کارند، جایی در این رسانه های ویدیویی ندارد. هرچند که شاید این به نحوی پیروی از رسانه ای مثل تلویزیون است که برنامه های فرهنگی آن اغلب در گوشه ای از شبکه های تلویزیونی (شبکه چهار) اجرا می شود و اغلب برنامه های آن به تبلیغات و فیلم ها و سریال هایی که قبل تر بارها پخش شده اند اختصاص دارد.
این اتفاق به نحوی تشدید فراموشی کتاب در فضای شبکه های اجتماعی است، رسانه هایی که جای خواندن را با نمایش ویدیو برای مخاطبان پر کرده اند در وجود هم خود فضایی را برای حضور اختصاصی کتاب قائل نیستند.
انتظار می رود قسمتی از این سرویس ها به جایگاه کتاب اختصاص یابد تا حداقل افرادی که با علاقه شخصی به فعالیت در حوزه کتاب و معرفی آن می پردازند، به مرور دلسرد نشوند. هرچند که بنظر می رسد این مسئله سبب گرایش افراد به خدمات اشتراک ویدیو غیرایرانی شده است.

منبع: seomeo.ir