مركز پژوهش های مجلس بررسی كرد؛ حکمرانی آینده هوشمند و داده محور می شود
به گزارش سئو مئو، بررسی پیشران ها یا نیروهای شکل دهنده آینده حکمرانی نشان داده است حکمرانی آینده فناورمحور، زنانه تر، مشارکتی، تاب آور، هوشمند و داده محور می شود.
به گزارش سئو مئو به نقل از مهر، مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی رویکردها و پیشران های اثرگذار بر آینده حکمرانی را بررسی نموده است. نگاههای جدیدی در حکمرانی مانند «حکمرانی هوشمند»، «حکمرانی شبکه ای»، «حکمرانی الکترونیکی» و «حکمرانی مشارکتی» همچون این رویکردها هستند. نتیجه بررسی پیشران ها یا نیروهای شکل دهنده آینده حکمرانی نشان داده است حکمرانی آینده «فناورمحور»، «زنانه تر»، «مشارکتی»، «تاب آور»، «هوشمند»، «داده محور»، «چابک تر»، «مبتنی بر ابزارهای رفتاری»، «توانمندساز»، «شخصی سازی شده» و «بازتر» است. بر این اساس ابزارهایی مانند «آزمایشگاه حکمرانی»، «آزمایشگاه خط مشی گذاری»، «محیط آزمون تنظیمگری»، «بازی وارسازی» و «بودجه بندی شهروندی» در حکمرانی مطرح می شود. با عنایت به پیشران های شناسایی شده پیشنهاد می شود پژوهشگران در آینده به تصویر و سناریوهای آینده حکمرانی ایران در نسبت با حکمرانی نوین جهانی بپردازند. مهم ترین نگاههای معطوف به آینده حکمرانی شامل «شبکه ای شدن حکمرانی»، «مشارکتی شدن حکمرانی»، «ظهور رویکردهایرفتاری در حکمرانی»، «توسعه رویکردد یجیتالدر حکمرانی»، «رویکردهای داده محور در حکمرانی»، «رویکردهایباز و پلت فرم به حکمرانی»، «نوآوری های عمومی در حکمرانی»، «هوشمندسازی حکمرانی»، «چند سطحی شدن حکمرانی»، «ظهور مفهوم فراحکمرانی» و «جهانی شدن حکمرانی» است. همینطور مهم ترین پیشران های آینده حکمرانی شامل«توسعه نقش و جایگاه زنان»، «بیماریکووید ۱۹»، «برابری و شمول»، «پیری جمعیت»، «شفافیت»، «ظهور شهروند جهانی»، «تغییر مرجعیت از نخبگان سیاسی به کنشگران اجتماعی»، «فناوری های حکمرانی و شهروندی»، «مراکز نوآوری حکمرانی»، «گسترش شبکه های اجتماعی»، «دیجیتالی شدن»، «هوشمصنوعی»، «توسعه نگاههای مبتنی بر اقتصاد نوآوری»، «جابجایی در قدرت هایاقتصادی جهانی»، «تغییرات اقلیمی»، «کاهش قدرت و کوچکشدن دولتها»، «کاهش اعتماد به نهادهای سیاسی»، «رشد بازیگران سیاسی» و «تمرکززدایی در ساختارهای اداری سیاسی» است. پیشرانهای فناورانه مؤثر بر آینده حکمرانی همچون مهم ترین مصادیق شناسایی شده در پیشران های فناورانه مؤثر بر آینده حکمرانی به موارد زیر میتوان اشاره کرد: – فناوری های حکمرانی و شهروندی فناوری های حکمرانی در سالهای آتی بعنوان محور اثرگذار در نظام حکمرانی به شمار می آید. فناوری های حکمرانی یک رویکرد کلی دولت برای نوسازی بخش عمومی است که بر سه جنبه مدرنسازی بخش عمومی شامل شهروندمحور، خدمات عمومی قابل دسترسی جهانی و رویکرد کل دولت به تحول دولت دیجیتال تاکید می کند. همینطور فناوری های تنظیمگری نقش مهمی در آینده در زمینه قاعده گذاری و ریلگذاری سازمانها و نهادهای بازیگر در حوزه اجرای خط مشی ها خواهند داشت. – مراکز نوآوری حکمرانی مراکز نوآوری حکمرانی بعنوان زیرساخت هایی در اداره امور عمومی میتوان در نظر گرفت که بر بستر تکنولوژی های جدید حکمرانی نقش آفرینی می کند. برای مثال لابراتوار های خط مشی، ساختارهای نوظهوری هستند که خط مشی های عمومی را به روشی نوآورانه و مبتنی بر طراحی، بخصوص با درگیر کردن شهروندان و شرکت هایی که در قسمت دولتی کار می کنند، ایجاد می کنند. هم اکنون، تعدادی لابراتوار خط مشی گذاری در تعداد کمی از کشورها وجود دارد. لابراتوار خط مشی گذاری اتحادیه اروپا در مرکز تحقیقات مشترک کمیسیون اروپا، مایل است چنین همکاری هایی را امکانپذیر کند و دستور ایجاد نقشه ای از لابراتوار های خط مشی در اتحادیه اروپا را صادر کرد. این نقشه و گزارش با شناسایی «چه کسی روی چه چیزی کار می کند؟» مرحله نخست از آن فرآیند را فعال می کند. در سطوح محلی، منطقه ای و ملی در نظر گرفته شده است تا الگویی باشد که می تواند تکامل و با زمان گسترش یابد تا پیشرفت، تنوع و تکامل لابراتوار های خط مشی در اروپا را منعکس کند. – گسترش رسانه های اجتماعی شبکه های اجتماعی اشکال جدیدی از اطلاعات و ارتباطات گسترده را باعث خواهد شد و درنتیجه پایگاه های اطلاعاتی گسترده تری در مورد خط مشی گذاری و همینطور روابط جدید و راه های جدید برای تأثیرگذاری بر قدرت ایجاد می کنند. با گسترش ارتباطات بیش از اندازه، ارزش ها و هویت افراد و درنتیجه نقش آنها در جامعه تغییر می کند و حتی می توانند تأثیرات جدی بر جنبش های اجتماعی داشته باشند. – دیجیتالی شدن فناوری اطلاعات و دیجیتالی شدن یکی از پیشران های آینده حکمرانی است. حکمرانی الکترونیک یکی از مدل های حکمرانی برآمده از این پیشران است. حکمرانی الکترونیکی به استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود کارایی، اثربخشی، شفافیت و پاسخگویی دولت اشاره دارد. جهان درحال ورود به دنیای جدیدی با نام «اتصال دائم» است. هوش مصنوعی، کلان داده، اینترنت اشیا، نسل پنجم شبکه تلفن همراه، حقیقت مجازی، حقیقت افزوده، وب سه از فناوری های تقویت کننده این پیشران هستند. – هوش مصنوعی هوش مصنوعی که گاهی هوش ماشینی هم نامیده شده است، به هوشمندی نمایشی ماشینها در شرایط متعدد اطلاق می شود که در مقابل هوش طبیعی در انسانها قرار دارد. به عبارت دیگر، هوش مصنوعی به سامانه هایی گفته می شود که واکنش هایی مشابه رفتارهای هوشمند انسانی، ازجمله درک شرایط پیچیده، شبیه سازی فرایندهای تفکری و شیوه های استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آنها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسائل دارند. بیشتر پژوهش ها در حوزه هوش مصنوعی، آنرا بعنوان دانش شناخت و طراحی عامل های هوشمند تعریف کرده اند. هوش مصنوعی را باید گستره پهناور تلاقی و ملاقات خیلی از دانشها، علوم و فنون قدیم و جدید دانست و ریشه ها و ایده های اصلی آنرا در فلسفه، زبانشناسی، ریاضیات، روانشناسی، عصب شناسی، فیزیولوژی، نظریه کنترل، احتمالات و بهینه سازی جستجو کرد و کاربردهای متعدد و فراوانی در علوم کامپیوتر، علوم مهندسی، علوم زیست شناسی و پزشکی، علوم اجتماعی و خیلی از علوم دیگر دارد. رهنمودهایی برای جهت گیری های کلان حکمرانی ایران با عنایت به نگاههای نوین حکمرانی و پیشران های آینده ۱) توسعه مطالعات بنیادین و نظری در حوزه حکمرانی با رویکرد آینده نگر ۲) طراحی و کاربست چارچوب پیوست آینده در فرآیند قانونگذاری ۳) راه اندازی لابراتوار آینده برایشناسایی مسائل نوظهور ۴) توسعه زیست بوم آینده پژوهی مبتنی بر توسعه اندیشکده های حکمرانیاستانی ۵) ارتقای سازوکارهای هم آفرینی مشارکتی قوانین در جهت حرکت به سمت مردمی سازی و مشارکتی کردن نظام حکمرانی ۶) طراحی سازوکارها و الگوهای حمایتی نوین به منظور توسعه اقتصاد مشارکتی و مردم پایه ۷) طراحی و ارزیابی شاخص تاب آوری حکمرانی به صورت سالیانه ۸) توجه به ملاحظات شناختی و رفتاری در تدوین قوانین و آئین نامه های عملیاتی مجلس شورای اسلامی ۹) توسعه سامانه ها و فرآیند هوشمند در جهت کشف کلان روندها و تحولات آینده و کارآمدسازی فرایندهای قانونگذاری و حکمرانیپارلمانی باتأکید بر ظرفیتهای هوش مصنوعی ۱۰) ایجاد نگاههای خلاق مبتنی بر مفهوم نوآوری بخشعمومی و زیست بوم دانش بنیان در خدمت نظام حکمرانی با تکیه بر ظرفیتهای خانه خلاق قوه مقننه
منبع: سئو مئو
